|
RACCOLTA POESIE ........ .......PER RIDERE E RIFLETTERE |
INDICE:
Quantu è bedda...la cultura !
Murmuriu ginirali
Poviru e riccu all'aldilà
Piglia trì...e paga dù
Sicilia canta, Sicilia frana
Ci voli 'n'atra posta
Zitati d'atri tempi
L'omu 'ncintu
Li prezzi
Lu 'mbriacu
Un cipressu in Piazza Duomu
A.A.A. Sinnacu "SARVATURI" cercasi
L'Italia in Europa
Picciotti di Ribera
***************************************************************************************************************
QUANTU E’ BEDDA…LA CULTURA !
‘Nti la me vita, di quann’era nicu
di libra sempri liccu haiu statu,
è tuttu veru chiddu ca vi dicu:
- cchiassà di milli iu ‘nn’haiu accattatu !
Libra di ogni generi e natura,
di Musica, Poesia, Hobby ed Arti,
di Storia, Scienza e Letteratura
ca tegnu in bella vista in ogni parti.
Scaffala e libreria cciaiu chini
e tegnu libra puru ‘nti lu bagnu,
li tegnu urdinati: grossi e fini
e di quantu haiu spinnutu nun mi lagnu.
Ci vivu e sguazzu ‘mmezzu a ‘sta “cultura”
e sugnu circundatu di “sapienza”,
tanti “capolavori” tegnu in cura
e l’Enciclopedia ‘nti la cridenza.
‘Nta li cassetti, seggi e scrivania,
mobili bar e ‘nti la rinalera
“tanta cultura” mi fa cumpagnia :
Estati, Autunnu, Invernu e Primavera.
Ma di sti libra, ammettu amaramenti :
- sugnu orgogliosu…ma unn’haiu liggiutu nenti !!!
Oggi un c’è nuddu ca è cuntentu,
tutti hannu guai ogni mumentu,
l’arma si dànnanu, corli si pìglianu
e di cuntinu si murmurianu.
E’ un murmuriu ginirali !
Si murmuria lu putiaru
ca li clienti lu ruvinaru,
vinni a cambiali, vinni a cridenza,
dici ca è forti la cuncurrenza.
Vuliti un cunsigliu di unu scompetenti ? chiuditi putia !
Si murmurianu ddi ‘mpiegati
ca sù burocrati strapagati,
iddi vulissiru sempri aumenti,
di cu un travaglia un ci ‘mporta nenti.
E comu li fannu difficili li cosi… si nun si ci portanu li panarati !
Qualcunu dici : - chi malasorti !
pirchì nun sunnu cchiassà li morti,
cussì pò fari li furnituri :
musica, cascia, carrozza e sciuri.
Vatri atà pinsari sulu a mòriri, ca a lu restu c’è cu ci pensa !
Si murmuria lu muraturi,
li novi liggi sù propriu duri
e cchiù abusivu un pò travagliari
ca c’è piriculu di ‘ncagliari.
Facemu li progetti signuri mei ! ca li cosi nivuri addivintaru !
picca guadagna e cu suduri,
vinni la frutta a centu liri
ma a la putia è a milli liri .
Ci voli controllo! Controllo signori miei !
Signor capo guardia controllo !
Li macillara sù puru beddi,
vinninu: carni, ossa e vudeddi,
anchi salami, anchi prosciuttu
e murtatella, pancetta e struttu.
Tutti beddi sù, un ci abbasta vinniri sulu carni,
a n’atri quattru jorna puru la frutta vivvinu !
Tanti barristi sù ‘nta li guai
ca lu cafè sempri crisci assai
e tanti genti pi sparagnari
di la muglieri lu fannu fari.
Accuntintamuni di chiss’acqua nivura…lavatura pari !
Si murmurianu li duttura,
ma nun la ‘nsertanu mai la cura,
hannu la clinica e lu spitali
e sempri aumentanu lu capitali !
Un sannu cchiù unni mèttili li sordi,
appena ti toccanu lu puzu, vintimila liri !
Si murmurianu li benzinara
ca la benzina è troppu cara
e tanti e tanti pi sparagnari
cu chidda agricula stannu a girari.
E d’accussì campanu li meccanici, pirchì tutti scassanu li mutura !
Si murmurianu tanti genti
ca la buticchi un ci frutta nenti,
ma si unu trasi nuddu lu sarva,
ci fannu: sciampu, capiddi e varba .
Però c’è di bonu ca vinninu capi esclusivi!
Quann’è di turnu si murmuria
anchi lu medicu via via,
si li malati và a visitari
s’inchi la borsa cu li dinari !
Un sannu cchiù unni mèttili li sordi !
Si murmurianu li scarpara,
fannu capiri ca la peddi è cara
e tanti scarpi di deci mila
po’ si li vinninu a trentamila.
Sordi assà…e caddi pi tutti!
Cu vinni dischi è ‘nta lu ‘nfernu
ca nun li smercia e stannu ammuffennu,
li radiu libiri sù in aumentu
e li trasmettinu ogni mumentu.
Ci vulia la radiu libera, eccomu ci vulia !
Si murmuria lu noleggiaturi
ca tutti cciannu l’autovetturi,
cchiù nun lu chiamanu e ogni tantu
porta curuni a lu campusantu.
Vidi ad esempiu ‘mpari Ninu e ‘mpari Peppi !
Si murmuria lu mulinaru
ca lu furmentu l’accatta caru,
vinni: caniglia, farina e pasta,
guadagna bonu ma mai ci abbasta.
Unn’hannu cchiù sapuri li cavatuna !
Chiddi ca hannu la farmacia
la trasfurmaru tutti a putia,
vinninu tuttu, nenti ci manca,
ma si lamentanu ca assai si stanca.
Vinninu: scarpi, giocattuli, libra…sulu li zappatrici ci mancanu !
Si murmuria Patri Agustinu,
dici ch’è strittu lu sò villinu,
pi farisinni unu cchiù granni
và scrocca sordi di tanti banni.
Và dicennu ca serbinu
pi dari ‘na sistimata all’artaru maggiuri!
Si murmurianu: li varbera,
l’orologiaia e li furnara,
l’industriala, l’appartatura,
li fallignami e li nutara.
Ma propriu tutti si murmurianu ? Ma mancu unu ‘nti sta terra ci ‘nn’è cuntenti ?
Si murmurianu tutti quanti,
poviri, ricchi e anchi li santi,
s’aviti guai ascutati a mia,
pigliativilla cu alligria.
Iu dicu ca quarcunu ca nun s’avissi a murmuriari… purtroppu c’è !
Anchi lu Sinnacu si murmuria,
tanti prugetti sù via via,
quanti sulleciti e caminati
prima di vìdili finanziati.
Ma finemula cu sta burocrazia, puru cu lu capu di lu paisi vi mittiti ?
Ma ora ccà vi vogliu citari
cu è ca unn’avissi mancu a parlari,
anchi si fannu sordi a palati
nun sù mai sazi sti sbriugnati.
C’avissiru a diri chiddi ca a palati
un ponnu aviri mancu pali di ficudinnia ?
Si si finanzia quarchi prugettu
zoccu succedi è prestu dettu,
tanti pirsuni cciannà manciari
e li travagli un si ponnu fari.
Viditi ad esempiu
chiddu chi successi ‘nti la Valli di lu Belici !
L’Italia oggi è mezza distrutta,
quarchi Ministru dici: - ch’è brutta !
ma si ci scappa la bustarella
dici ca in fondu l’Italia è bella .
Anchi la Svizzera è bella…Pi cu ci porta li miliardi !
Gui, Tanassi e Marianu
si murmurianu pianu pianu,
si dici ca appiru tanti ccecchi
di ‘na gran fabbrica d’apparecchi.
Sulu quarchi miliardu, p’accattarisi li sicarri !
Si murmuria anchi lu Guvernu
ca lu bilanciu è ‘nta lu ‘nfernu
e pi frinari la granni crisi
c’è ‘na stangata ogni tri misi .
A furia di stangati avemu la crozza vozzura vozzura !
L’industriala e appartatura
ca pi liccari sù prufissura,
cu la pulitica ci sannu fari,
mancianu iddi e fannu manciari.
Cu mancia mancia…anzi, cu licca licca !
sù sempri mali accuntintati,
iu li mannassi tutti a spitrari
cussì finissiru d’arragliari!
Iu li mannassi tutti a spitrari
cussì finissiru d’arragliari!
____________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________
Questo brano cabarettistico è stato eseguito per la prima volta il 3/4/1977 a Radio Torre Ribera, nella nona delle 25 trasmissioni settimanali, effettuate dal Gruppo di Folk-Cabaret “Sicilia Canta, Sicilia Frana”
che successivamente, per circa dieci anni, ne ha fatto uno dei suoi cavalli di battaglia nei numerosi spettacoli che ha portato in giro per la Sicilia ed anche in Germania tra i connazionali emigrati.La parte scritta in corsivo
veniva recitata e la rimanente cantata.Successivamente il lungo pezzo di cabaret, notevolmente ridimensionato e rielaborato negli arrangiamenti,è stato anche inserito nel Disco a 33 giri e nelle musicassette
dell’Album “Sicilia Canta, Sicilia Frana”, finanziato dalla emittente locale Radio Torre Ribera e che ha riscontrato un notevole successo a Ribera e all’estero tra gli emigrati.
(Libero riadattamento in siciliano della poesia “A livella”
scritta dal Principe Antonio De Curtis, in arte Totò)
Lu dù novembri ogni annu c’è l’usanza
di iri tutti a lu Cimiteru,
pi cu avi morti è ‘na bona crianza
e nun si scorda mai chistu pinseru.
Anch’iu ogni annu acchianu a visitari
e portu lumi e sciuri a li parenti,
li tombi di l’amici vaiu a truvari
e fazzu sosta avanti a tanti genti.
Chist’annu mi successi un’avvintura,
doppu c’avia fattu lu mè omaggiu,
iu mi pigliavu ‘na grossa paura
e mi mancaru, la forza e lu curaggiu.
Lu fattu è chistu, statimi a ‘scutari,
era quasi già l’ura di chiusura,
lu Cimiteru stava pi lassari,
ma l’occhi mi eru supra ‘na scrittura:
<<CCA’ DORMI IN PACI UN NOBILI MARCHISI,
SIGNURI DI CIANCIANA E FICARAZZI,
ARDIMINTUSU EROI DI MILLI ‘MPRISI,
RICCU DI ORU, TERRI E DI PALAZZI>>.
Supra dda tomba c’era un monumentu
ca di stu riccu avia li fattizzi,
statui e candilabri cchiù di centu,
lumini, sciuri e pò mirletti e pizzi.
Putia custari centu miliuna
sta sipultura di granni valuri,
dù angili di brunzu e dù liuna
spiccavanu tra tanti atri figuri..
Ma propriu a latu a chistu gran signuri
c’era ‘na tumbicedda abbannunata,
mezza distrutta, senza mancu un sciuri,
sulu ‘na cruci c’era ‘mpiccicata.
E supra di stra cruci si liggiva:
<<AFFRONZIU TABBARANU, NETTURBINU>>,
taliannula chi pena mi facia,
ddu mortu ca unn’avia mancu un luminu.
-Chista è la vita - a menti mè pinsavu,
cu appi assà e cu unn’appi nenti,
stu poviru diavulu, nutavu,
anchi ‘nti l’atru munnu era pizzenti.
Mentri ca mi scuitava stu pinseru,
si fici scuru, era quasi notti,
ristavu ‘nchiusu ‘nti lu Cimiteru
chinu di scantu tra li morti morti.
Tuttu ad un trattu vitti di luntanu
‘na saguma ca avvicinava a mia,
li gammi mi trimavanu e li manu:
-forsi mi sonnu ? dormu ? o è fantasia !
-Oh bedda Matri Santa ! è lu Marchisi !
cu lu cilindru ‘ntesta e lu pastranu,
po’ a latu d’iddu n’atru si ci misi,
tuttu sciardatu e cu ‘na scupa in manu.
Po’ quannu cchiù vicini si truvaru
li vitti ca si misiru a parlari,
di la prisenza mè un si ‘nn’addunaru
e prestamenti mi ivu ad’ammucciari.
Vicini ci l’avia, menu d’un parmu
e lu Marchisi si firmà di bottu,
cu priputenza dissi carmu carmu
a lu spazzinu: - Senti giovinottu !
Fammi sapiri tu, vili carogna,
strazzatu, puvurazzu e babbasuni,
pirchì s’ sippillutu - è ‘na vrigogna !
accantu a mia ca sugnu gran riccuni ?
Chista è un’offisa pi la mè casata
e tu pirdisti propriu la misura,
la tò pirsuna iva suttirrata,
nò ccà cu mia, ma ‘nti la spazzatura !
La tò prisenza un pozzu suppurtari
pirchì sì comu fangu puzzulenti,
‘nti ‘n’atra fossa vatti a tumulari,
‘mmezzu li misirabili e pizzenti !
(netturbino)
Signor Marchisi, nunn’è curpa mia,
iu nun l’avissi fattu stu gran tortu,
mè mogli fici chista fissaria,
iu nenti potti fari, ch’era mortu !
Si fussi vivu vi farìa cuntentu,
pigliassi la mè cascia e li quattr’ossa
e po’ circassi in giru ‘nta un mumentu,
spirannu di truvari ‘n’atra fossa.
(marchese)
E chi è c’aspetti gran disanuratu
a ghiritinni cu li pizzintuna ?
ca si nun fussi pi lu mè casatu
t’avissi già pigliatu a pagnittuna.
(netturbino)
Pirchì Marchisi a mia mi disprizzati ?
su assà li guai ca appi ‘nti la vita,
e ora anchi vui mi maltrattati ?
anchi di mortu perdu la partita.
(marchese)
La tomba mia ca ‘na gran reggia pari
vicina chidda tò nun voli aviri,
cu tia accantu mi fai sfigurari,
vattinni ! e cchiù nun ti lu vogliu diri .
(netturbino)
Ma di cu si vrigogna, sua eccillenza !
nuddu la voli la sò gran ‘mpurtanza,
ma ora ci lu dicu in cunfidenza,
mi sta siddiannu chista sò arruganza.
Ora già mi stuffà sta priputenza,
la virità è ca troppu m’ha scucciatu,
pirdivu veramenti la pacenza,
finiscila, ca già sugnu ‘ncazzatu !
(marchese)
Ma comu osi fari stu parlari !
a un Marchisi nobili e putenti ?
cu li mè sordi ti pozzu accattari,
rugnusu nitturbinu e gran fitenti.
(netturbino)
Ma chi ti cridi di essiri un Diu ?
ccà dintra tutti quanti semu uguali,
mortu sì tù e mortu sugnu iu
e tù ed iu semu tali e quali.
(marchese)
Porcu fitusu ! comu ti pirmetti ?
diriti uguali a mia c’appi natali
illustri, nobilissimi e perfetti,
di fari ‘mmidia a principi e reali ?
La sciarra prusiguìa assai accanita
ed iu scantatu stava ad’ascutari,
un sacciu s’era mortu, o s’era in vita
ma nun vidìa l’ura di scappari.
Giravu l’occhi in tanti latati
e tanti tombi stava a taliari,
cruci, cannili, statui e balati
e chiddi già si stavanu aggrampari.
Pugna, pidati e anchi muzzicuna,
ddi dù fantasmi s’eranu acchiappati,
a via ti timbulati e cazzuttuna
parianu diavuli ‘nfuriati.
Ma nuddu ca piscava vastunati
e a lu ventu stavanu a scattiari
e quannu vitti vani li mazzati,
lu netturbinu accumincià a parlari:
(netturbino)
Marchisi eratu vivu, gran minchiuni !
e tanti puvureddi tu sfruttasti,
ora sì mortu pezzu di latruni
e tutti li ricchizzi li lassasti.
Ccà dintra nun c’è re, né magistratu,
nun fariti illusioni, macabbunnu !
nenti ti resta cchiù di lu passatu
e nun ti trovi cchiù ‘nta chiddu munnu.
Riccazzi e sdisonesti comu a tia
ancora tra li vivi ci ‘nn’è assà,
jornu verrà ca chisti, cridi a mia
‘nsemmula a n’atri ci l’avemu ccà.
Li spassi ti gudisti ‘nti la terra,
vigliaccu, sbrigugnatu e farabuttu,
finiscila di farimi la guerra,
nun sa ca cinnirazzu sì arridduttu ?
Scordati la tò gran nubilitati,
rassegnati anchi tu a chista sorti;
sulu li vivi fannu pagliazzati,
siamu cchiù serii...ca ‘n’atri semu morti !
____________________________________________
Il presente brano è stato inserito nella 10^ puntata del programma
radiofonico dal titolo “Sicilia canta, Sicilia frana”, andata in
onda il 12-3-1978 dalla locale emittente Radio Torre Ribera.
PIGLIA TRI’…E PAGA DU’ !
Iu vogliu didicari a mia cugina
sti versi pi ci dari tantu onuri,
è sperta assà, si chiama Sarafina
ed è ‘na donna di granni valuri.
Si fici in pochi anni ‘na cultura
pirchì a fari la spisa è prufissura.
Cciavi lu sensu di l’economia,
è brava sulamenti a sparagnari,
prima ca spenni euri ci studia
e sapi unni e quannu avà ‘ccattari.
Li cummircianti s’hannu a rassignari,
a idda mai la ponnu frigari.
Tanti cooperativi sù in concorrenza
e ‘mbrattanu di carti lu paisi,
fannu volantinaggiu cu insistenza
e a caccia di clienti sunnu misi.
Ma Sarafina, scaltra e ‘ntilligenti
capisci a volu zoccu è convenienti.
Di iovidi và sempri a lu mercatu,
canusci ogni baracca e vinnitura,
lu gira tuttu e osserva in ogni latu
e si c’è scontu arriva cu primura.
Pi lu mercatu avi ‘na voglia strana,
piccatu ca è ‘na vota a la simana !
Ogni matina và a fari la spisa
passa ‘nti CASA MIA e anchi ‘nti FERRI,
a la CONAD, a la CRAI e ‘nti la SISA
e nun si scorda mai la Pi Vi ERRI.
Si visita FORTE’, Ci ESSI e MAR
e infini a la SMA e a la DESPAR.
Va in tutti quanti li cooperativi,
‘nta li putii e li Supermercati,
tutti li prezzi osserva e si li scrivi
e accatta quannu sunnu ribassati.
Vigila attenta e si teni all’erta
quannu certi prodotti sù in offerta.
Canusci tutti quanti li prodotti,
li casalinghi e l’alimentari,
pasta, profumi o generi precotti
e scegli sempri chiddi menu cari.
E ci cummeni assà, giura e spergiura
si strati strati accatta la verdura.
L’offerti li studìa attentamenti
e spissu piglia trì e…paga dù,
latti, salami e tutti l’ingredienti,
và lesta prima ca un ni trova cchiù.
Quannu cu la sò Puntu sta a girari
fa cchiù firmati di la circolari.
Ajeri so maritu assai siddiatu,
ci dissi: - Sarafì, un ni pozzu cchiù !
e idda: - Ma sa quantu haiu sparagnatu ?
- Lu sacciu, dù o tri euru e nenti cchiù !
Però ristasti persa ‘na matina…
e ti futtisti tutta la benzina !
SICILIA CANTA, SICILIA FRANA
Questo brano apre l’Album (LP 33 giri e Musicassette) daltitolo omonimo, che è stato inciso nel 1978 dal Gruppo Folk-Cabaret “Sicilia Canta, Sicilia Frana”
ed è stato finanziatodalla locale Radio Torre Ribera.Inoltre è stata inserita nel mio volume “La strina” – EdizioneComune di Ribera – Anno 1991.
(cantato)
E’ bedda assai sta terra di Sicilia,
cu li sò meravigli fa ‘ncantari,
lu sò profumu sempiri strabilia
ed’è ‘na gran rigina ‘mmezzu mari.
Nun manca nenti: suli, celu e mari
e d’aria frisca ‘nni fa ‘mbriacari,
Sicilia bedda sì un jardinu in ciuri,
si nun cciai nenti, cciai tantu splinduri.
(recitato)
Cadinu ponti e frananu stratuna,
mancanu brigli, mura e gabbiuna,
tutti li sciumi sunnu abbannunati
e trasinu di tutti li latati.
Frana Giurgenti e Caltanissetta
a Trapani si mori appena chiovi,
lu Bèlici li casi ancora aspetta,
a Gela e a Priolu l’inquinamentu trovi.
Tanti paisi sunnu abbannunati,
senz’acqua pi simani su lassati
e comu s’un bastassiru li mali
pi donu cciannu l’epatiti virali.
Li strati sù trazzeri e nò stratuna,
chini di fossi, curvi e allavancuna,
mentri li nostri treni, chi tirruri !
viaggianu sulu......a rallintaturi.
(cantato) E’ bedda assai sta terra di Sicilia...ecc....
(recitato)
Nun ‘ni parlamu po’ di li spitala,
mischina dda pirsuna chi s’ammala,
parinu magasena di cuncimi
e pi murtalità sunnu li primi.
Cu è malatu e si voli curari
cu sacrifici fora avà scappari,
pirchì si trasi ccà ‘nti stu burdellu
lu scancianu pi carni di macellu.
Li scoli po’ sù propriu eccellenti
e vannu avanti a via di peni e stenti,
c’è cu fa trì mistera e c’è cu nenti
e semu ‘mmezzu a tanti listufanti.
Sunnu miliuna ormai li diplomati
e tanti e tanti li laureati,
aumenta sempri la disoccupazioni,
lu risultatu è l’emigrazioni.
(cantato) E’ bedda assai sta terra di Sicilia...ecc......
(recitato)
Guvernu fraccu, talii allampanatu
e nun pruvvidi pi sta situazioni,
ma chi vò essiri propriu sfasciatu
di tutti chiddi cu mali ‘ntinzioni ?
Svigliativi pupazzi e marionetti,
spizzati chistu filu chi vi reggi,
sta lagnusia cu è ca vi la detti ?
lu culu sullivati di li seggi.
Pinsati a la Sicilia salvari
e l’emigranti fari riturnari,
sciuglitila pi sempri sta marredda
cussì cantamu:..........................
(cantato) E’ bedda assai sta terra di Sicilia....ecc.......
CI VOLI ‘N’ATRA POSTA
Il brano è stato recitato nella 10^ Puntata del programma radiofonico“Sicilia canta, Sicilia frana”, andato in onda a Radio Torre Ribera, in data
10 aprile 1977, domenica di Pasqua. Il problema di un secondo ufficiopostale, dopo la predetta trasmissione è stato seriamente affrontato dalla
Direzione delle Poste Italiane e dopo non molto tempo è stata realizzatala succursale di Via Verga, a tutt’oggi operante.
di casi, d’abitanti, d’estensioni,
l’ufficiu postali ormai ‘mpazzisci,
pi li pirsuni è la dispirazioni.
si perdi quasi tutta la jurnata,
e siddu un paccu espressu vò spidiri
cu pani e cubanaggiu tu ccià ghiri !
Quannu c’è la pinsioni di pagari
li vicchiareddi di prima matina
pacinziusi vannu ad’aspittari
anchi si ci fa mali la carina.
Qualcunu si prinota un jornu avanti,
ci lassa lu librettu a lu ‘mpiegatu,
ma a fari chissu sunnu sempri tanti,
quantu sudura pi essiri pagati.
A lu ‘nnumani, prestu, a matinata,
tutti davanti l’ufficiu postali,
‘na granni fudda è tutta radunata,
cu è mezzu bonu e anchi cu sta mali.
Juntu l’orariu trasi la gran fudda,
finisci ammutta ammutta cu li spaddi,
si perdinu li sensi e la midudda,
qualcunu avi pistati anchi li caddi.
Comu li sardi, tutti ammunziddati
aspettanu di essiri chiamati
e appena inizia lu pagamentu
sù tutti all’erta e unn’hannu abbentu.
Lu zù Fulippu ca veni chiamatu
grida:- prisenti – cu tuttu lu sciatu,
chiedi : - pirmissu – a centu pirsuni,
ammutta e trasi comu lu scursuni.
Scaccia li pedi a cu nun s’arrassa,
suda e si stanca fina ca passa,
ittannu vuci e facennu burdellu
doppu mezz’ura è a lu sportellu.
Sta situazioni nun pò ghiri avanti,
ci voli ‘n’atra posta sull’istanti,
in Via Fazellu o in Via Chiarenza,
in Via Scilinna o in Via Indipendenza.
Unni de gghè, abbasta ca si fa,
ca pi Ribera …..è ’na nicissità.
Questo brano è stato in parte recitato e in parte cantato dal Gruppo di Folk-Cabaret “Sicilia canta, Sicilia frana”,
nella 9^ Puntata del programma omonimo, trasmessa da Radio Torre Ribera il 5 marzo 1978.
La vita di paisi ora vi cuntu,
chidda chi c’era ‘nti li tempi antichi,
nun si facia nenti ca a ‘mumentu
s’inchìanu li quartera…. ora sintiti.
Certuni ‘nni vulianu ‘u megliu cuntu
pi stari a sparlittiari strati strati,
stati ascutari chistu me raccuntu
chiddu chi succidìa ‘nta li zitati.
Quannu qualcunu s’avia a fari zitu
e una picciuttedda avìa a truvari,
anchi si era spertu e istruitu
la funcia a lu missaggeru l’avia a dari.
Un giuvini e ‘na giuvina pi strata
eranu malamenti taliati,
la genti ‘nti la porta era affacciata
e chiddi, dù…. scanazzi giudicati !
Stu fattu capità propriu a mia,
ca cu ‘na picciuttedda era a parlari,
suli suliddi ‘nti ‘na stritta via
e ‘na signura si misi a gridari:
- facchini ! chi faciti misi ddocu ?
‘nti ‘n’atra banna itivi a raspari !
scantàti ‘nni tuccà canciari locu,
ca chidda l’acqua stava pi ghittari !
‘N’atra fattata vogliu raccuntari,
ca fu la notti di lu Capu d’Annu,
comu sapiti ccà s’usa vasari
parenti e amici e s’augura Bon Annu.
Iu vasu e vasi tu e cu vasa vasa,
lu zitu anchi la zita appi a vasari,
chi ‘nfernu chi successi ‘nti dda casa !
pi sta vasata s’appiru a lassari !
Vularu seggi e puru tavulina
e sulu pi ‘na simplici vasata,
lu soggiru di “testa supraffina”
fici finiri tuttu a vastasata !
A la cummari di me zia Fulippa
ci succidì un veru parapiglia,
sintiti si lu sangu un vi s’aggrippa,
si ‘nni fuì Gilormu cu sò figlia.
Viditi chi succedi ‘nti stu modu ?
a cu ‘na figlia voli ‘ncatinari ?
anchi un picciottu ca vi pari sodu
cu idda quannu voli pò scappari !
Nufriiddu e Sarafina eranu ziti
comu li galioti cuntrullati,
doppu sé misi ca iddi eranu uniti
nun canuscianu ancora li vasati !
Pinsava a Sarafina e smaniava
lu zitu quannu a latu era assittatu,
‘na vasatedda assai disidirava
ma a vista era sempiri guardatu.
Du ziti suli nun putianu stari
né a parlari e mancu a passiari,
la cuda appressu avianu a trascinari:
soggiri, zii, niputi, soru e…cummari !
Vasi, carizzi e amuri a l’ammucciuni
era l’usanza di li paisani,
lu ‘nnamuratu comu un gnucculuni
avìa a stari fermu cu li mani.
Qualcunu anchi li ‘ntressi taliava
e a lu figliu chissu ci dicia,
si la picciotta doti un si purtava,
in seguitu pò lustru un si vidìa.
Era ‘na vera farsa e lu capiti,
sordi, tirrena, casi e cullaneddi
nun davanu la gioia a li dù ziti
e spissu eranu causa di maceddi !
Quannu li ziti un sù l’una pi l’atru
è megliu ca cangiassiru partitu,
unn’hannu a diri po’: - distinu latru ! –
quannu lu matrimoniu è fallitu.
Ora ca sta arrivannu lu finiri
di chisti versi vogliu arricurdari
a chiddi ca nun lu vonnu capiri
ca senza dota c’è lu veru amuri.
Tri sarmi di tirrenu a milingiani
oppuru lu jardinu a lu ‘Ccavadduni
nun sunnu nenti si c’è veru amuri
ca duna sempri gioi a tutti l’uri.
Lassamuli tranquilli li picciotti
ca vonnu agiri cu la sò pinsata,
si zitu e zita un sunnu propriu cotti,
rinunzianu a la doti e a la zitata .
L’OMU ‘NCINTU
(fatto realmente accaduto)
_______________________________________________________________________
Recitata nella 1^ punt.-2^serie di “Sicilia canta,Sicilia frana” in onda su R.T.R. il 18/12/’77
Vi raccuntu ‘na fattata, cosa di rincretiniri,
attisativi l’aricchi pi chiddu ca vogliu diri.
Semu già ‘nti lu dumila, ‘nnamu ‘ntisu boni e tinti,
ma un c’è nuddu c’ha sintutu, ca anchi l’omini su ‘ncinti !
Carmi ! nun vi ‘mprissiunati, ora veni lu cchiù bellu,
mi dispiaci sulamenti ca nun sugnu Pirandellu.
Lu sintivu frisculiari e ascutavu cu interessi,
ma ora vegnu a lu discursu e vi cuntu chi successi.
Un maritu, un fazzu nomu, ma pirsuna assai liali
apprinnì di sò muglieri un ritardu mistruali;
preoccupatu lu mischinu ch’era patri di tri figli
a un valenti farmacista ci và chiedi li cunsigli.
Chiddu, granni sapiintuni, ch’ è anchi “chimicu e inventuri“
dici: - portami l’orina - e ci ‘mpara anchi li curi.
Fa l’analisi e rivela “risultatu pusitivu”,
- tò muglieri aspetta un figliu, ca a dù botti lu scuprivu -
Dd’omu, un pocu scunsulatu, cchiù sicuru vulia stari
e di un veru analista n’atra analisi fa fari.
Quannu leggi lu refertu, resta assai meravigliatu,
pirchì l’esitu sta vota negativu è risultatu.
Pi ‘na manu era cuntentu, ma lu dubbiu lu rattrista,
e pi aviri cchiù cirtizza torna ‘nti lu farmacista.
Si riprova, si ritenta, n’atra analisi, un si scanza,
chiddu duna la risposta: - tò muglieri è in gravidanza !
- Porcu Giuda, nesciu pazzu ! - si dispera lu mischinu -
cu sta storia và finisci ca cuminu un gran casinu !
Và ‘nti ‘n’atru analista e riprova novamenti,
la muglieri nunn’è ‘ncinta e si vidi chiaramenti.
Pi risolviri stu giallu ca la testa ci fumìa,
piscia dintra ‘na buttiglia e ritorna ‘nfarmacia.
- Sugnu ccà duttù scusassi, me muglieri è fasturnata,
voli prestu n’atra vota chista orina analizzata -
E lu “chimicu scenziatu” e pirsuna assai distinta,
fa l’analisi e ribatti - sò muglieri è propriu ‘ncinta ! -
Si scatena ddu maritu: - farabuttu iu ti scannu,
latru e sceccu ti dinunziu, ‘nta lu carzaru ti mannu !
Puru iu risultu ‘ncintu ? ‘gnurantuni appatintatu !
era mè chidda pisciazza ca tu hai analizzatu !
E finisci a parapiglia sta gran farsa amici cari
raccumannu a tutti quanti di nun farivi ‘mbrugliari.
C’è cu è farsu e cu è cuscenti, c’è cu è saggiu e cu è ‘gnoranti,
di li pazzi stati attenti, ca purtroppu ci ‘nn’è tanti !
Il presente brano cabarettistico, scritto il 2/3/1973, si riferisce
naturalmente, ai prezzi praticati a Ribera in quel periodo.
Unn’è ca m’arrivari cu sti prezzi,
Diu sulu sapi unn’è ca m’arrivari,
‘nn’arridduceru cu lu cori a pezzi
ca ogni cosa và ad’aumintari.
Li deci liri stannu scumparennu
e pi restu li cciunchi ora ‘nni dannu,
sta situazioni criu ca jennu jennu
‘nni farà aviri un grossu malannu.
Sissanta liri ci vonnu p’un ovu
e pi un vròcculu cchiù di tricentu,
centu e cchiù mila pi un vistitu novu,
cchiù d’un miliuni pi ‘na cincucentu.
Aumentaru: carni, frutta e pisci
cu la calunia di sta nova I.V.A.
nun si po’ cchiù campari tuttu crisci,
di chistu passu ccà unni s’arriva ?
Aumenta lu petroliu a vista d’occhiu
e di riflessu nafta e benzina,
iu sempri mi disperu e mi scunocchiu,
ma un jornu finirà ad’ammazzatina.
Cussì nun po’ durari stu sistema
c’avi bisognu d’una sistimata,
s’avà pinsari prestu a stu problema
e dari a chisti prezzi ‘na calata.
Nun sacciu cchiù com’è la cutuletta
e la bedda sazizza di maiali
e li carduna ‘mmezzu a la pastetta
ca si ci pensu lu disìu m’assali.
Ma intantu s’avà inchiri la panza
e ricurremu spissu a li patati
ca sunnu puru chini di sustanza
comu l’olivi e li sardi salati !
Cu deci liri si putìa cumprari
un mazzu di cipuddi o pitrusinu,
ma ora chistu nun si po’ cchiù fari
ca è divintatu cibu supraffinu.
Lu pani, la benzina e anchi lu vinu
già superaru centuntrenta liri,
ducentu liri e cchiù pi un paninu
e cu secentu a cinima po’ ghiri.
E li vurpuna si fannu li grana
e fannu e sfannu comu iddi vonnu,
lu risultatu è ca ogni simana
criscinu tuttu e di cchiù chi ponnu.
Guvernu fraccu, guvernu sfasulatu,
mettilu un frenu a sta situazioni,
si nun vò essiri prestu sfasciatu
di tutti chiddi cu mali ‘ntinzioni.
Tutti su stuffi e ‘nni vonnu vinnitta,
ormai la pasta è stracotta ed’è sfatta,
cchiù nun durmìri, mettiti addritta
a cuntrullari a cu vinni e cu accatta !
LU ‘MBRIACU
Pubblicata sul giornale “Po’ tu cuntu” N.2 del 16/1/1970
Sugnu suliddu ‘nta ‘na strata scura,
quannu un ‘mbriacu viu ca và traviannu;
ci ‘ncugnu, lu taliu senza paura
dicennuci: - chi ghiti rampiannu ?
Rispusi ca un truvava cchiù la via,
stunatu barcullava a passi strammi,
si vippi troppu vinu all’osteria
e ci ammusceru: occhi, rini e gammi.
Pinsai, avi tant’uri chi s’annaca,
nun lu sbarìa mancu la nuttata,
allura l’affirrai pi la bunaca
e l’accumpagnu ‘nsina a la so strata.
Cussì arrivamu ‘nfacci di la porta
ed iu ci dissi: - piglia lu chiavinu;
rispusi ca ‘nn’avia ‘na bona scorta
e nesci un sicarru tuscaninu !
Ristavu ‘ntuntarutu a lu vidìri
‘nfilari lu sicarru e nò la chiavi,
cu stu sicarru vulìa grapìri
e iu pinsavu: forsi chiavi unn’avi.
Lu sbagliu prestu ci fici nutari
e dissi, mentri si sbattì la testa,
ca ‘nveci d’un sicarru di fumari,
la chiavi si fumà...e ora prutesta.
UN CIPRESSU IN PIAZZA DUOMU
(Pubblicata sul quindicinale locale "Ribera, Città del RISO"
Sta Ribera è ‘nta ‘n’abbissu,
trascurata e troppu in bassu,
lu distinu è propriu chissu:
- la purtaru a lu cullassu !
Si prutesta a “cchiù nun possu”
ma “iddi” storcinu lu mussu,
arrivamu propriu all’ossu
e spireru spassi e lussu.
Vannu e vennu l’autobussi
cu emigranti ca sù spersi
tra tedeschi, belgi e russi
pirchì ccà un c’è cchiù ‘nteressi.
Già ‘nfussamu ‘nta lu fossu
e si vidi troppu spessu,
lu bilanciu è sempri “in rossu”,
mancu carta pi lu cessu !
Pi li festi chi sù appressu
‘mpiazza Duomu cciannu messu,
fora chiummu e assai scunnessu
un titanicu cipressu !
E’ la prova pi davveru
ca Ribera è un cimiteru !
Ma quantu ‘nn'amu avutu di sinnachi a Ribera !
di varia estrazioni, di varia bannèra.
Di la democrazia, o di li comunisti,
di destra, di sinistra e anchi socialisti.
Ognunu assai cummintu di cunquistari gloria,
e forsi, anchi illusu di passari a la storia.
Però è risaputu, la virità è chissa:
a natri rivilisi, ‘nni piglianu pi fissa.
Ognunu d’iddi ha dittu: << Vi giuru avanti a Diu,
ca chiddu ca un s’ha fattu ora lu fazzu iu !!! >>
Ricordu lu sissanta, l’ottanta o lu novanta,
ca acqua sutta ‘i ponti nun ci ‘nn’ha statu tanta.
E natri puvurazzi, sempri li stamu a crìdiri,
nun ‘nni piaci chianciri, e la pigliamu a rìdiri.
Finisciu cu stu mònitu a sinnachi e assissuri :
Già la Prima Repubblica
è morta e sippilluta
di tanti facci novi
l’Italia s’è arriccuta.
Fu causa di li tempi ?
fu causa di Di Pietru ?
chiddu ca ‘mporta a tutti
è ca un si issi indietru.
D’Alema e Berlusconi,
Prodi, Veltroni e Fini,
cu Bertinotti e Bossi
fannu li paladini.
L’Italia in Europa
vonnu tutti purtari,
ma troppi sacrifici
‘nni fannu dispirari.
Tassati e tartassati
di spisi e di bulletti,
la varca è a la deriva
e intantu speri e aspetti.
Pagamu lu telefunu
e la televisioni,
acqua, munnizza e luci
e l’assicurazioni.
Tuttu s’avà pagari,
spitali e assistenza,
visiti, midicini
e nuddu fa cridenza.
Nun si pò cchiù campari,
li ricchi tra li spassi
e tanti puvureddi
mangiati di li tassi.
Si paga cara l’I.V.A.
si paga troppu l’I.C.I.
ed ogni cittadinu
è niuru comu pici.
Ormai su tutti in bollu
li tanti documenti
‘nti li sacchetti a ognunu
nun sta ristannu nenti.
Chi munnu fasturnatu
è roba d’un ci crìdiri,
sugnu preoccupatu
ca nun si po’ cchiù vìviri.
Spiriamu ca l’Europa
nun porta ancora guà
ca l’italiani vonnu
paci e sirinità.
PICCIOTTI DI RIBERA
arresta ccà cu l’occhi stralunati,
pirchì s’incanta e ammira li surrisi
di sti picciotti beddi strati strati.
‘Sti fimmineddi schetti rivilisi
ca fannu taliari estasiati,
beddi comu li rosi e li narcisi
sunnu lu vantu di chisti cuntrati.
Sù ‘na rarizza sti fimmini beddi,
cu labbra di curadda assai lucenti,
ridiri fannu li nostri vaneddi
e smaniari l’occhi e anchi la menti.
Cu zagara adurnati li capiddi,
illuminati d’un suli splinnenti,
di chistu firmamentu sù li stiddi
ca brillerannu ‘ncelu eternamenti.